Investigation of the Qajar Era Translators’ Knowledge of Translation Strategies and Principles

A Paratextual Approach

Authors

Abstract

This study investigates knowledge of the Qajar era translators, from the reign of Naser al-Din Shah to the end of Qajar period (1848–1925), of translation principles and strategies using paratextual elements. To conduct the research, first, a list of translated works, published in the mentioned period, was compiled. The list included 372 translations, of which 207 were published in the Naseri era and 165 in the post-Constitutional period. Then to access the translations, various archives were examined. From among the 372 translation titles in the list, 199 translations were found in the archives. Finally, the 199 translations were studied in terms of paratextual elements, including translators’ pre/postfaces, footnotes, marginalia, and other notes in translations. Findings of this study challenge some prevalent generalizations about the Qajar era translators’ disregard for faithfulness in translation. Moreover, the study reveals that among the Qajar era translators some were familiar with text types, types of translation, different translation strategies and translation purpose.

Keywords:

History of translation, history of translators, Qajar era, Naseri era, paratextual elements, translator’s faithfulness

References

احمدزاده، م. (1390). وضعیت ترجمه، کنشگران و ابعاد آن در دورۀ قاجار. تاریخ ایران، 5(68)، 1–23.

احمدزاده، م. (1393). نقش ترجمۀ آثار جدید در فرایند نوگرایی در ایران دورۀ قاجار. تحقیقات تاریخ اجتماعی(8)، 21–48.

آذرنگ، ع. (1390). تأثیر ترجمه‌های عصر قاجار بر ترجمه‌های امروز. پژوهشنامه، 88، 49–60.

اعتمادالسلطنه، م. ح. (1350). روزنامۀ خاطرات اعتمادالسلطنه (جلد دوم). (ا. افشار، تدوين) تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر.

افشار، ا. (1381). آغازه‌ی ترجمه‌ی کتابهای فرنگی به فارسی. ایران‌شناسی، 53، 79–110.

بختیار، م.، و عرب‌زاده، ه. (1388). دارالترجمۀ ناصری و ادارۀ سانسور. ادب فارسی، 1(2)، 1–18.

تفرشی، ت. (1324ق/1285ش). سواران شب. تهران.

خسروبیگی، ه.، و خالدفیضی، م. (1391). ترجمه در دورۀ قاجار (از 1210ق. تا پایان دورۀ مظفری). ادب فارسی، 2(2)، 125–146.

دهلوی، ا. (1394). فتح الرحمن بترجمه القرآن، به کوشش مسعود انصاری،. تهران : احسان.

علیزاده بیرجندی، ز. (1390). نقش ترجمه‌ها در رواج گفتمان انتقادی و بحران آگاهی در عصر قاجار. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی(22)، 15–26.

علی‌زاده، م. (1391). عصر ترجمه. کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، 170، 125–129.

فرحزاد، ف. (1393). نخستین درسهای ترجمه (نسخه چاپ بیستم). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

فرخزاد، پ. (1384). راهنمای پژوهش تاریخی (کتابخانه‌ای). تهران: طهوری.

فشاهی، م. (1352). نهضت ترجمه در عهد قاجاریه. نگین، 99، 18–25.

کیانفر، ج. (1368). ترجمه در عهد قاجار. نشر دانش، 55، 23–28.

مافی، م. (1329ق/1290ش). هزار و یک کابوس. طهران: فاروس.

محمد طاهر میرزا. (1313ق/1275ش). سه تفنگدار. طهران: دارالطباعه آقا میرزا حسن طهرانی.

محمدطاهر میرزا. (1306ق/1268ش). زمینهای آسمانی. نسخه خطی.

موسوی شوشتری جزایری، ا. (1329ق/1290ش). اختناق ایران. تهران.

نجم‌الدوله، ع. (1292ق/1254ش). اصول هندسه. طهران: مطبعۀ دارالفنون.

نجم‌الدوله، ع. (1314ق/1276ش). آسمان. طهران: مطبعۀ پاریس.

Atefmehr, Z. (2016). Translator’s paratextual visibility: the case of Iranian translators from 1906 until 1926. inTRAlinea,18.

Atefmehr, Z., & Farahzad, F. (2021). A microhistoical study of the first translators of Dār al-fonūn. Translation Studies Quarterly,19(73),81–95.

Bolouri, M., & Mirkiaei, M. (2019). The effects of the court’s patronage on the selection of books for translation in the state translation bureau. Translation Studies Quarterly,17(65), 7–20.

Delzendehrooy, S., Khazaee Farid, A., & Khoshsaligheh, M. (2019). Despotism and translation in Iran: The case of Naseri house of translation as the first state translation institution. inTRAlinea,21.

Farahzad, F.,& Adili, S. (2019). Tanslation,modernization and enlightenment: The Qajar tanslation movement. Translation Sutdies,17(66), 8–23.

Karimi-Hakkak, A. (2009). Persian tradition. In M. Baker,& G. Saldanha (Eds.), Routledge encyclopedia of translation studies (2nd ed., pp. 493–501). London & New York: Routledge.

Saidi,M., & Manafi Anari, S. (2020). The contribution of translation to the formation of themes of ’city’ and ’women’ in the social novel in ‘poetics proper’ of the late Qajar era (1895–1925). Translation Studies Quarterly,17(67), 7–24.

Published

2022-10-14

How to Cite

Atefmehr, Z. (2022). Investigation of the Qajar Era Translators’ Knowledge of Translation Strategies and Principles: A Paratextual Approach. Iranian Journal of Translation Studies, 20(79), 62–83. Retrieved from https://journal.translationstudies.ir/ts/article/view/1012

Issue

Section

Academic Research Paper

DOR