This is an outdated version published on 2023-02-17. Read the most recent version.

رضا براهنی به عنوان مترجم مقاوم قبل از انقلاب اسلامی

نویسندگان

  • بابک محمدی 📧 نویسندۀ مسئول: دانشجوی دکتری ترجمه، گروه زبان انگلیسی، پردیس دانشگاه علامه طباطبائی، تهران
  • حسین ملانظر دانشیار، گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران

چکیده

با درنظر گرفتن این‌که ترجمه فعالیتی هدفمند و تحت تأثیر شرایط حاکم بر جامعه مقصد است، این مطالعه چگونگی تحقق «مقاومت» را در ترجمه سه اثر ادبی توسط رضا براهنی که از سال 1340 تا پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 انجام شده‌اند، بررسی نمود. این آثار انتخابی عبارتنداز: پلی بر رودخانه درینا اثر آیووا آندریچ، ریچارد سوم اثر ویلیام شکسپیر و کلئوپاترا اثر کارلو ماریا فرانزرو. به‌منظور تبیین علل این ترجمه‌ها، از مدل تحلیلی بر اساس چهار نوع علت ارسطو (علت محرکه، علت مادی، علت قالبی و علت غایی) استفاده شد و تلاش گردید با استفاده از این مدل، نقش تسهیل‌کننده وابستگی‌ها و جهان بینی مترجم، انتخاب متون برای ترجمه و راهبردهای ترجمه و انتخاب‌های درون‌متنی مترجم در تأمین هدف مقاومت در ترجمه مشخص گردد. این مدل، توسط آنتونی پیم (2014/1998) برای بررسی علیّت در ترجمه، تطبیق و پیشنهاد شده است.

واژه‌های راهنما: ترجمه مقاوم، مدل علیت ارسطو، مقاومت

کلمات راهنما:

Aristotle’s causal model, Resistance, Resistant translation

مراجع

Andrich, I. (1915). The Bridge on the Drina. (Translated by F. L. Edwards, 1919). London: Ruskin House.

https://www.assignmentpoint.combiography-of-william-shakespeare/ (Accessed 11 July 2021).

Baraheni, R. (1961). The Bridge on the Drina. (Translated). Tehran: Franklin Pocket Books.

Baraheni, R. (1962). Richard III. (Translated). Tehran: Amir-Kabir Publishing House.

Baraheni, R. (1963). Cleopatra. (Translated). Tehran: Amir-Kabir Publishing House.

https://www.boowiki.info/art/ecrivains-italiens-du-xxe-siecle/carlo-maria-franzero.html (Accessed 11 July 2021).

https://www.britannica.com/biography/William-Shakespeare/Chronology-of-Shakespeares-plays (Accessed 11 July 2021)

Chesterman, A. (2007). Bridge Concepts in Translation Sociology. In Wolf, M. and Fukari, A. (Eds.). Constructing a Sociology of Translation Studies. Amsterdam & Philadelphia : John Benjamins.

Franzero, C. M. (1962). Cleopatra. New York : Signet Book.

Huang, X. (2019). English–Chinese Translation as Conquest and Resistance in the Late Qing 1811–1911. Singapore: Springer.

Kuiper, K. (2013). The History Plays and Poems of William Shakespeare. New York : Britannica Educational Publishing.

Pym, A. (1998, 2014). Method in Translation History. Manchester: St. Jerome.

Qarabagli, V. (2022). Reza Baraheni, Writer, Poet, Literary Critic, and Public Intellectual: A Life-long Champion of Social Justice and Freedom of Speech. https://caspianpost.com/en/post/perspectives/reza-baraheni-writer-poet-literary-critic-and-public-intellectual-a-life-long-champion-of-social-justice-and-freedom-of-speech

Sale, R. (1977). Baraheni, Reza 1335–. Washington Post. https://www.encyclopedia.com/arts/educational-magazines/baraheni-reza-1935

Sangari, M. (2010). Adabiyat-e Pāydāri (‘Resistance Literature’). She’r (‘Poem’). Vol. 39.

Shakespeare, W. (1597). Richard III. London & Glasgow: Collins.

Tyldesley, J. (2022). Cleopatra. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Cleopatra-queen-of-Egypt

Tymoczko, M. (2007, 2010, 2014). Enlarging Translation, Empowering Translators. London & New York: Routledge.

Tymoczko, M. (Ed.). (2010). Translation, Resistance, Activism. US: University of Massachusetts Press.

Venuti, L. (1995/2002/ 2008). The Translator’s Invisibility, London & New York: Routledge.

چاپ‌شده

2023-01-23 — Updated on 2023-02-17

Versions

ارجاع به مقاله

محمدی ب., & ملانظر ح. (2023). رضا براهنی به عنوان مترجم مقاوم قبل از انقلاب اسلامی. فصلنامه مطالعات ترجمه ایران, 20(80). Retrieved از https://journal.translationstudies.ir/ts/article/view/1021 (Original work published 23 ژانویه 2023)

شماره

نوع مقاله

مقاله علمی-پژوهشی

DOR