بررسی آخرین نسخۀ ترجمۀ اسپانیایی دیوان حافظ  بر اساس گرایش‌های ریخت‌شکنانۀ برمن

سودابه باشی زاده

نویسندگان

سودابه باشی زاده ^📧 Academic Member, Department of Spanish Language and Literature, Faculty of Persian Literature and Foreign Languages, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده

یکی از فعالیت‌های مهم در حوزۀ ترجمه، بررسی ترجمه‌های آثار کلاسیک است. ترجمۀ کامل دیوان حافظ مدت‌هاست که در غرب انجام شده است. در اسپانیا نیز قسمت‌هایی از غزلیات حافظ توسط مترجم‌های سرشناس به طورمستقیم و یا غیرمستقیم به اسپانیایی ترجمه شده است. کلارا خانس، شاعر و مترجم سرشناس اسپانیایی با همکاری طاهری، مترجم و صاحب‌نظر در اشعار صوفیانۀ فارسی، «101» غزل از غزلیات حافظ را به صورت مستقیم از فارسی به اسپانیایی برگردانده است. در این مقاله، یک غزل از ترجمه‌ها‌ی خانس 2004) که آخرین نسخۀ ترجمۀ اسپانیایی کتاب دیوان حافظ می‌باشد، بر اساس مؤلفه‌های ریختشکنانۀ برمن (1999)، بررسی شد تا میزان انحرافات موجود در این ترجمه بر اساس مؤلفه‌هایی مشخص گردد که قابليت انطباق و همسویی بيشتری با نقد این اثر را داشته‌اند. يافته‌های پژوهش از دوازده گرایش انحرافی برمن، چهار گرایش «عقلایی سازی»، «اطناب کلام»، «غنازدایی کیفی» و «شفاف سازی» در ترجمۀ خانس را تأیید می کند، و علت آن را تفاوت ساختاری بین زبان‌ فارسی و اسپانیایی می‌داند.

کلمات راهنما:

اطناب کلام، ترجمة اسپانیایی دیوان حافظ، شفاف¬سازی، عقلایی¬سازی، غنازدایی کیفی

مراجع

آربری، آ. (1365). 50 غزل از حافظ، چ. 2. تهران: انتشارات جانزاده.

احمدی، م. (1392). آنتوان برمن و نظریه « گرایش‌های ریخت‌شکنانه»؛ معرفی و بررسی قابلیت کاربرد آن در نقد ترجمه. نشریۀ نقد زبان و ادبیات خارجی، سال ششم، ش. 10، صص. 21–1.

حافظ (1368). دیوان حافظ. تصحيح حسين الهی قمشه‌ای. تهران: انتشارات سروش.

زنده بودی، م. (1394). جستارهایی پیرامون ترجمه‌شناسی. مشهد: انتشارات محقق.

سلدن، ر. ( 1377). راهنمای نظريۀ ادبی معاصر، ترجمه عباس مخبر. تهران: طرح نو.

شفیعی کدکنی، م.(1376). موسيقی شعر، چ. 5. تهران: انتشارات نقش جهان.

صفارزاده، ط. (1389). ترجمۀ قرآن حکیم، چ. 4. تهران: انتشارات پارس کتاب.

کیانی‌فر، ر. ( 1388). جای پای ایران در اسپانیا. تهران: انتشارات پایه دانش.

ماندی، ج. (1389). درآمدی بر مطالعات ترجمه. تهران: نشرعلم.

مهدی‌پور، ف. (1389). نظری بر روند پیدایش نظریه‌های ترجمه و بررسی سیستم تحریف متن از نظر آنتوان برمن. کتاب ماه ادبیّات. ش. 41. صص. 63–57.

Berman, A. (1985). La traduction et la lettre, ou l’auberge du lointain (Translation and letter or Inn distant). Paris: Le Tours de Babel, Mauvezin, Trans-Europ-Repres.

Berman, A. (1999). La traduction et la lettre, ou L’auberge du lointain. París, Seuil.

Borges, J. L. (1989): Obras completas )3ͣ ed.( Barcelona: Emecé.

Camps, A. (2009). Italia–España en la época contemporánea: estudios críticos sobre traducción y recepción literarias. Bern: Peter Lang.

Janés, C, Taherí, A. (2004). 101 Poemas. Madrid: ‎Oriente y Mediterráneo.