ارزیابی دشواریهای مترجمان فارسی زبان درک و ترجمه کلمات مرکب انگلیسی

چکیده

امروزه نو واژگان و علی‌الخصوص كلمات مركب بخش اعظمی از كلمات زبان انگلیسی را در بر می‌گیرند. از اینرو این مبحث به موضوعی جذاب و بحث‌برانگیز در حیطۀ ترجمه‌های متون مختلف از زبان انگلیسی به فارسی بدل شده است. هدف از انجام این تحقیق پاسخ به سوالاتی چون: مشكلات مترجمان در مواجه با این نوع از نوواژگان (كلمات مركب)، علل بروز این مشكلات، چگونگی درك این نوع تركیبات از سوی مترجمان و نیز تأثیر این درك در ترجمۀ خلق شده و نیز ارائه مدل وشیوه‌ای مناسب برای ترجمه آنها می‌باشد. 30 دانشجوی دختر و پسر كه در ترمهای 7 و 8 دانشگاه آزاد بندرعباس در رشتۀ ترجمه مشغول به تحصیل بودند برای انجام این تحقیق انتخاب شدند. 60 كلمۀ مركب از روزنامه های مختلف كشور (چاپ انگلیسی) و کتب مختلف انتخاب و استخراج شدند. دو ابزار استنباطی در قالب تست‌های چند گزینه‌ای برای سنجش و ارزیابی درك دانشجویان از این گونه تركیبات و ارائه كلمات مركب در قالب متن‌های مختلف جهت ارزیابی قدرت ترجمه و ارائه معادلی مناسب و صحیح از آنها ارائه شد. در این میان نه تنها سه متغیر (ابهامات نحوی، معنایی و ارجاعات فرهنگی) باعث بروز مشكل در درك و سپس ترجمه این نوع تركیبات در مترجمان می‌شد بلکه راهبردهای به‌کار رفته از سوی مترجمان نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌های گردآوری شده و پاسخهای داده شده به هر كلمۀ مركب مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها حكایت از آن داشت كه مترجمان مورد آزمایش در درك تعدادی از كلمات مركب به علت ابهامات موجود درآنها (نحوی، معنایی و ارجاعات فرهنگی) با مشكل مواجه بودند. همچنین مترجمان در درك وترجمه كلمات مركبی كه در قالب متن ارائه شده بود در مقایسه با آنهایی كه در قالب جمله ارائه شدند با مشكلات كمتری مواجه بودند. در پایان، نتایج تحقیق حاضر نشان داد كه مترجمان مورد آزمایش بهترین و مناسب‌ترین راهبردی كه در ترجمۀ این نوع از نوواژگان را اتخاذ و به کار بردند راهبرد استفاده از ترجمۀ آزاد بود كه این راهبرد به نوبۀ خود مؤید درك كلمات مركب با توجه به معنای ضمنی و اصطلاحی آنها می‌باشد.