تقویت توانش بینافرهنگی:

توانمندسازی دانشجویان به عنوان میانجی‌گر بینافرهنگی

نویسندگان

  • احسان نجفی دهکردی 📧 دانشجوی دکتری ترجمه، گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
  • فاطمه پرهام استادیار گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران https://orcid.org/0000-0003-4509-1279

چکیده

این پژوهش با اتخاذ چارچوب آموزشی کاتان، که بر پایه نظریۀ کوه‌یخ و سه‌گانه فرهنگ هال استوار است، و هم‌چنین سطوح یادگیری سلسله­مراتبی کاتان، به ­دنبال تقویت توانش بینافرهنگی دانشجویان با تمرکز بر مفهوم میانجی‌گری بینافرهنگی است. این مفهوم با رویکرد سنتی «بخوان و ترجمه­ کن» در تضاد است، رویکردی که ترجمه را صرفاً به فرآیندی برای انتقال معنا و انتخاب معادل‌های مناسب تقلیل می‌دهد و از عوامل فرهنگی-اجتماعی تأثیرگذار بر عمل ترجمه چشم‌پوشی می‌کند. با استفاده از رویکردی کیفی، ۱۹ دانشجو در یک محیط دانشگاهی مورد ارزیابی تشخیصی، تکوینی و پایانی قرار گرفتند تا سطح دانش اولیه، مسیر یادگیری و تغییرات در توانش بینافرهنگی آنها ارزیابی شود. نتایج نشان می‌دهد که دیدگاه دانشجویان نسبت به فرآیند ترجمه از فعالیتی صرفاً زبانی به­ سمت میانجی‌گری فرهنگی تغییر یافته است. مفهوم میانجی‌گری کاتان، توانش بینافرهنگی را مهارتی فراشناختی می‌داند و به دانشجویان امکان می‌دهد تا با اتخاذ موضع ادراکی سوم نسبت به باورها و ارزش‌های خود، دیدگاهی انتقادی پیدا کنند و تعارضات فرهنگی را به‌طور مؤثری حل کنند. آنها همچنین قادر خواهند بود با ارزیابی بافت و موقعیت ترجمه، آگاهانه و مسئولانه تصمیم بگیرند که کدام موضع را با چه سطحی از مداخله اختیار کنند: به­ عنوان یک میانجی‌گر یا مداخله‌جو.

کلمات راهنما:

ترجمه به‌عنوان میانجی‌گری بینافرهنگی، توانش بینافرهنگی، فرهنگ، مترجم به‌عنوان میانجی‌گر فرهنگی

بیوگرافی نویسندگان

احسان نجفی دهکردی، دانشجوی دکتری ترجمه، گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

دانشجوی دکتری ترجمه، گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

فاطمه پرهام، استادیار گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

استادیار، گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

مراجع

Baer, B. J., & Koby, G. S. (2003). Introduction: Translation pedagogy: The other theory. In B. Baer, & G. Koby (Eds.), Beyond the ivory tower (pp. vii-xv). John Benjamins.

Bell, R. (1991). Translation and translating: Theory and practice. Longman.

Bennett, R. E. (2011). Formative assessment: A critical review. Assessment in Education: Principles, Policy & Practice, 18(1), 2–25. doi:10.1080/0969594X.2010.513678

Cheung, M. P. (2014). Translation as intercultural communication: Views from the Chinese discourse on translation. In S. Bermann, & C. Porter (Eds.), A companion to translation studies (pp. 179–190). Wiley Blackwell. doi: 10.1002/9781118613504

Cizek, G. J. (2010). An introduction to formative assessment: History, characteristics, and challenges. In H. L. Andrade, & G. J. Cizek (Eds.), Handbook of formative assessment (pp. 3–17). Taylor & Francis.

Davies, E. E. (2012). Translation and intercultural communication: Bridges and barriers. In C. B. Paulston, S. F. Kiesling, & E. S. Rangel (Eds.), The handbook of intercultural discourse and communication (pp. 367–388). Blackwell.

Gonzales-Davies, M. (2004). Multiple voices in the translation classroom. John Benjamins.

Hall, E. T. (1982). The hidden dimension. Doubleday.

Hatim, B., & Mason, I. (1990). Discourse and the translator. Longman.

Kelly, D. (2005). A handbook for translator trainers. St. Jerome.

Katan, D. (1999/2004). Translating cultures: An introduction for translators, interpreters and mediators. Routledge.

Katan, D. (2002). Mediating the point of refraction and playing with the perlocutionary effect: A translator’s choice? (S. Herbrechter, Ed.) Cultural studies: Interdisciplinarity and translation, critical studies, Volume: 20, 177–195.

Katan, D. (2008). University training, competencies and the death of the translator: Problems in professionalizing translation and in the translation profession. In M. T. Musacchio, & G. H. Sostero (Eds.), Tradurre: formazione e professione. CLEUP.

Katan, D. (2009a). Translation as intercultural communication. In J. Munday (Ed.), Routledge companion to translation studies (pp. 74–92). Routledge.

Katan, D. (2009b). Translator training and intercultural competence. In S. Cavagnoli, E. Di Giovanni, & R. Merlini, La ricerca nella comunicazione interlinguistica. modelli teorici e metodologici (pp. 282–301). Franco Angeli.

Katan, D. (2009c). Translation theory and professional practice: A global survey of the great divide. HERMES—Journal of Language and Communication in Business, 22(42), 111–153. doi: https://doi.org/10.7146/hjlcb.v22i42.96849

Katan, D. (2011). Interpreting as intervention: norms, beliefs and strategies. In Interpretazione e mediazione. Un’opposizione inconciliabile.

Katan, D. (2012). Cultural approached to translation. In C. A. Chapelle (Ed.), The encyclopedia of applied linguistics. Blackwell Publishing Ltd. doi:10.1002/9781405198431.wbeal0293

Katan, D. (2013). Intercultural mediation. In Y. Gambier, & L. van Doorslaer (Eds.), Handbook of translation studies (Vol. 4, pp. 84–91). John Benjamins.

Katan, D. (2015). Translation at the cross-roads: Time for the transcreational turn? Perspectives. doi: https://doi.org/10.1080/0907676X.2015.1016049

Kiraly, D. (1995). Pathways to translation: Pedagogy and process. Kent State University Press.

Kiraly, D. (2005). Project-based learning: A case for situated translation. Meta, 50(4), 1098–1111. doi: https://doi.org/10.7202/012063ar

Liddicoat, A. J. (2015). Intercultural mediation, intercultural communication and translation. Perspectives, 354–364. doi: 10.1080/0907676X.2014.980279

Miller, N. (2019). Formative assessment as a method to improve student performance in the sciences. Honors Projects. 461. Retrieved from https://scholarworks.bgsu.edu/honorsprojects/461

Nida, E. A., & Taber, C. R. (1969). The theory and practice of translation. E. J. Brill.

Neubert, A. (2000). Competence in language, in languages, and in translation. In C. Schäffner, & B. Adab (Eds.), Developing translation competence (pp. 3–18). John Benjamins.

O’Connor, J. (2001). THE NLP WORKBOOK: A practical guidebook to achieving the results you want. Thorsons.

PACTE. (2000). Acquiring translation competence: Hypotheses and methodological problems in a research project. In A. Beeby, D. Ensinger, & M. Presas (Eds.), Investigating translation (pp. 99–106). John Benjamins.

PACTE. (2003). Building a translation competence model. In F. Alves (Ed.), Triangulating translation: perspectives in process-oriented research (pp. 43–46). John Benjamins.

Pike, K. L. (1954/1955/1960/1967). Language in relation to a unified theory of the structure of human behavior. Mouton and Co.

Reddy, M. (1993). The conduit metaphor: A case of frame conflict in our language about language. In A. Ortony (Ed.), Metaphor and thought (Second ed., pp. 164–201). Cambridge University Press.

Shreve, G. M. (2006). The deliberate practice: Translation and expertise. Journal of Translation Studies, 9(1), 27–42.

Taft, R. (1981). The role and personality of the mediator. In S. Bochner (Ed.), The mediating person: Bridges between cultures (pp. 53–88). Schenkman.

Tomozeiu, D., & Kumpulainen, M. (2016). Operationalising intercultural competence for translation pedagogy. The Interpreter and Translator Trainer. doi: 10.1080/1750399X.2016.1236558

Wilss, W. (1976). Perspectives and limitations of a didactic framework for the teaching of translation. In R. W. Brislin (Ed.), Translation applications and research (pp. 117–37). Gardner.

Yarosh, M. (2015). Translator intercultural competence: A model, learning objectives and level indicators. In Y. Cui, & W. Zhao (Eds.), Handbook of research on teaching methods in language translation and interpretation (pp. 160–178). IGI Global.

Downloads

چاپ‌شده

2024-12-01

ارجاع به مقاله

نجفی دهکردی ا., & پرهام ف. (2024). تقویت توانش بینافرهنگی:: توانمندسازی دانشجویان به عنوان میانجی‌گر بینافرهنگی. فصلنامه مطالعات ترجمه ایران, 22(87). Retrieved از https://journal.translationstudies.ir/ts/article/view/1191

DOR