ترجمۀ گفتگوی کوچک و روابط اجتماعی-فرهنگی شخصیت‌های داستان

چکیده

گفتگوی کوچک یک مفهوم فرهنگی است که در میان فرهنگ‌های گوناگون متفاوت است. بنابر نظریه هافستد آمریکا به فرهنگ فردگرایی گرایش دارد در حالی که کشورهای آسیایی به فرهنگ جمع‌گرا تمایل دارند. این فرهن‌گها دیدگاه‌های متفاوتی درباره گفتگوی کوچک دارند. در فرهنگ‌های فردگرا همانند فرهنگ آمریکا، گفتگوی کوچک روابط اجتماعی-فرهنگی میان سخنگویان در مکالمات را منعکس می‌کند. هدف تحقیق حاضر یافتن پاسخ به این سؤال است که تا چه اندازه در فرهنگ‌های جمع‌گرا، گفتگوی کوچک عملکردی مشابه دارد. تحقیق حاضر در نظر دارد که تغییرات احتمالی که در اثر نادیده گرفتن تفاوت‌های فرهنگی هنگام ترجمه روابط اجتماعی- فرهنگی شخصیت‌های داستانی ایجاد می‌شود را مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور سه رمان آلیس در سرزمین عجایب نوشته کارول، سومین پلیس نوشته ابراین و روزهای برمه‌ای نوشته اورول و ترجمه آنها انتخاب شدند. نخست سه رمان با دقت مورد مطالعه قرار گرفتند. سپس نقدهای ادبی سه رمان به منظور بررسی روابط اجتماعی شخصیت‌های داستان مطالعه شدند. پس از آن گفتگوهای کوچک از داخل متون استخراج شدند و مطابق چهارچوب نظری لور به سه دسته گفتگوی کوچک خودگرا، دیگرگرا و خنثی تقسیم شدند. در پایان هر گفتگوی کوچک با ترجمه‌اش مقایسه شد تا روشن شود تا چه اندازه ترجمه‌هایشان روابط اجتماعی-فرهنگی شخصیت‌ها در رمان‌های مذکور را تغییر داده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان داد که 27% از گفتگوهای کوچک ترجمه شده روابط اجتماعی-فرهنگی شخصیت‌های داستان را تغییر داده‌اند.