بررسی برگردان اسلوب تأکیدی قصر با نفی (لا) و استثناء (إلّا) در برخی ترجمه‌های انگلیسی قرآن بر اساس روش هم‌ارزی ساختاری هاوس

چکیده

بررسی اسلوب تأکید، به ‌عنوان یک مقوله ادبی-بلاغی در ترجمه‌های قرآن می‌تواند اتفاق، اختلاف، رسایی یا نارسایی معادل‌های آن‌ها را براساس نظریات موجود در این علم نشان دهد. با توجه به موقعیت این اسلوب در زبان مبدأ، نقد و ارزیابی معادل‌های قصر براساس مؤلفه ساختاریِ الگوی متن‌گرایی هاوس می‌تواند راه‌گشای ترجمه دقیق‌تر در این زمینه باشد. بررسی وجه تأکیدی مزبور در ترجمه‌های انگلیسی شاکر، ایروینگ و هلالی-محسن‌خان با این معیار که بر گزینش ساختار هم‌ارز با متن مبدأ استوار است، علی رغم نشان دادن ضعف در برخی موارد، پرده از برخورد نسبتاً موفق آن‌ها در برقراری تعادل‌ مذکور بر می‌دارد. در آیات مزیّن به قاعده قصر از طریق نفی (لا) و استثناء (إلّا)، با رعایت تکنیک‌هایی چون نفی صحیح، توجه به جایگاه مقصور و مقصورعلیه و در ادامه اعمال تأکید روی مقصورعلیه، می‌توان با استفاده از قیود تشدیدی چون "only"، "merely" و "but" قبل از معادل مقصور‌علیه، ترجمه مناسبی به لحاظ ساختار تأکیدی ارائه داد. گرچه اعجاز بیانی قرآن، تفاوت‌های زبان‌شناختی و نقش خود مترجم در ترجمه متعادل و یا نامتعادل این ادوات تأثیر مشهودی دارد، اما با توجه به موقعیت زبانی تأکید در متن مبدأ، بهره‌گیری از روش ترجمه آشکار هاوس تناسب خوبی در این حوزه ایجاد می‌کند.