نشانگرهای نگرشی در ترجمۀ چکیدۀ پایان‌نامه‌های علوم انسانی و علوم طبیعی

چکیده

در گذشته بر این مسئله تاکید می‎شد که نوشته‎های دانشگاهی باید تا حد امکان عینی و غیرشخصی باشند. با وجود این، پژوهش‎های اخیر نشان داده‎اند که نوشته‎های دانشگاهی و علمی نیز برای برقراری ارتباط با خواننده و نیز پیشبرد بحث‎ها میزان متغیری فاعلیت دارند که در رشته‌های مختلف متفاوت است. پژوهش حاضر بر آن بوده است که به‎کارگیری ابزارهای زبانی نگرشی آشکار را در چکیده‎های علوم انسانی و علوم طبیعی بررسی کند و تفاوت بسامد و انواع نشانگرهای نگرشی را تحلیل و تغییرات این نشانگرها را در ترجمه ارزیابی نماید. سپس یک دسته‎بندی پساپژوهشی از تغییرات نشانگرها در ترجمه انجام شد و نتایج تحلیل کیفی و کمی شد. یافته‎های تحقیق نشان داد که رشته‎های علوم انسانی بسیار بیشتر از علوم طبیعی از نشانگر‎های نگرشی در متون خود بهره می‌برند در حالی‌که در علوم طبیعی، نگرش بیشتر درجه‎بندی شده بود. نتایج همچنین حاکی از آن بود که نگرش نویسنده در رشته‎های علوم انسانی در فرآیند ترجمه بسیار بیشتر تغییر کرده بود. تغییرات بسیار زیاد نگرش در فرایند ترجمه نشان داد که دانشجویان در ترجمه چکیده‎ها از نظر مهارت زبانی مقصد مشکل داشتند و نیز نظارت کافی بر ترجمه چکیده‎ها در محیط دانشگاهی ایران وجود ندارد. این پژوهش بار دیگر بر اهمیت آشنایی دانشجویان با ابزارهای فرازبانی تأکید می‌نماید.