بررسی مقابله‌ای ترجمه در دورۀ استعمار و دورۀ پسااستعماری

نویسندگان

چکیده

مقاله‌ای که مطالعه می‌کنید تأثیر استعمار را بر ترجمه در چارچوب پارادایم مطالعات پسااستعماری، در دو دورۀ استعمار و پسااستعماری بررسی می‌کند. به عبارت دقیق‌تر، ترجمه در دورۀ استعمار و دورۀ پسااستعماری بررسی و مقایسه شده است. برای این بررسی، کتاب حاجی بابا اصفهانی نوشتۀ جیمز موریه انتخاب شده و ترجمۀ میرزا حبیب اصفهانی به عنوان ترجمه در دورۀ استعمار – دورۀ قاجار – و ترجمۀ مهدی افشار به عنوان ترجمه در دورۀ پسااستعماری – پس از انقلاب اسلامی سال 1357 ایران - انتخاب شده است. مقایسۀ ترجمۀ کتابی چون حاجی بابا اصفهانی که در دو دورۀ متفاوت استعماری و پسااستعماری ترجمه شده است نکات جالبی را روشن می‌کند که می‌تواند نمونه‌ای مثال‌زدنی از تأثیر عوامل اجتماعی بر ترجمه باشد. مترجمین و مؤلفین – به خصوص در گذشته – از نخبگان جامعه بوده‌اند و طبیعی بوده و هست که به مسائل اجتماعی و سیاسی جامعه واکنش نشان دهند و این واکنش در انتخاب کتاب‌هایی که ترجمه کرده‌اند، افزایش‌ها و کاهش‌های ترجمه و انتخاب واژگان تأثیر چشمگیری داشته و دارد. آنچه که از بررسی سطور ترجمۀ میرزا حبیب اصفهانی بر اساس این پژوهش به‌ دست آمد دقیقاً با طرز فکر او بر اساس زندگی‌نامۀ تاریخی وی تطابق دارد و این خود بر ارزش بررسی‌هایی از این دست می‌افزاید. ضمناً نباید ارزش کتاب موریه را فراموش کرد. چهره‌ای که در این کتاب از ایران و ایرانیان منعکس ‌شده، یادآور داستان‌های هزار و یکشب و نگاه به اصطلاح شرق‌شناسانۀ غربیان است که ادوارد سعید در کتاب شرق‌شناسی خود آن را معرفی می‌کند.

بیوگرافی نویسندگان

Hussein Mollanazar

استادیار گروه مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه علامه طباطبایی

Mohammad Reza Hosseini

مدرس مدعو گروه مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه علامه طباطبایی و پژوهشگر فرهنگستان زبان و ادب فارسی

چاپ‌شده

2011-05-31

ارجاع به مقاله

Mollanazar, H., & Hosseini, M. R. (2011). بررسی مقابله‌ای ترجمه در دورۀ استعمار و دورۀ پسااستعماری. فصلنامه مطالعات ترجمه ایران, 9(33). Retrieved از https://journal.translationstudies.ir/ts/article/view/463

شماره

نوع مقاله

مقاله علمی-پژوهشی