بررسی عنصر نفی در ترجمه‌های قرآن کریم

چکیده

در این پژوهش ضمن بررسی جایگاه نفی در زبان فارسی در دوره‌های مختلف تحول زبان فارسی و با نگاهی رده‌شناختی به جایگاه آن در این زبان، ترجمه‌های فارسی قرآن کریم مورد پژوهش قرار گرفته است. این تحقیق نشان می‌دهد که علیرغم اینکه اغلب ترجمه‌های قرآن کریم در ده‌های اخیر صورت گرفته است، برخی از ترجمه‌های قرآن که از گذشتۀ نسبتاً دور به جا مانده به خوبی تفاوت و نحوۀ کاربرد عنصر نفی در گذشته و امروز را نشان می‌دهد. این پژوهش همچنین روشن می‌سازد که ترجمه‌های قرآنی می‌تواند به عنوان منابعی غنی در مطالعات ترجمه به صورت عام و مطالعات ترجمه در زبان فارسی به صورت خاص مورد استفاده قرار گیرد، و اینکه نفی در زبان فارسی ابتدا به صورت تکواژی آزاد که با فاصله‌های متفاوت از فعل قرار می‌گیرد بوده است. سپس این تکواژ آزاد به صورتی ساختواژی درآمده است؛ این حالت ساختواژی نیز به صورتی متفاوت در جمله حاضر می‌شده است. تحقیق حاضر همچنین بیانگر این است که ترجمه‌های قرآنی می‌تواند تحول نفی در زبان فارسی را انعکاس دهد و نشان دهد که ساختواژی ظاهر شدن عنصر نفی در جمله امری نسبی است به طوری که در یک ترجمۀ مشخص این عنصر در اتصال به برخی از افعال بسیار متفاوت عمل می‌کند.