بررسی و تحلیل ترجمة پاره‌گفتار‌های «لیت» در قرآن کریم براساس نظریه‌های کنش‌گفتار و انفصال گفتمانی
چکیده
برای دریافت معنای عبارت‌ها و درک عمیق متن، توجه به بافت گفتمان وکنش‌های گفتاری به عنوان یکی از روش‌های شناخت جهت ارائة ترجمه‌ای تأثیرگذار، ضروری می‌نماید. قرآن کریم معجزه پیامبر اسلام و کتاب زندگی است که از جانب خداوند بر بشریت به عنوان ختم کتب آسمانی نازل شده است. این پژوهش تلاش دارد با تکیه بر فلسفة زبان به تحلیل گفتمان قرآنی پرداخته و کنشهای گفتار و کارگفت‌های حاکم بر پاره‌گفتار «لیت» در قرآن کریم را با تلفیق نظریّة کنش‌گفتار و انفصال گفتمانی، بررسی نموده تا به تحلیل درستی از ارتباط گفتمانی در این آیات دست یابد در نتیجه به ترجمه‌ای فراخور شرایط زبان مقصد، منتهی گردد. روش پژوهش به صورت تحلیل متن بر پایة تحلیل و توصیف و تطبیق می‌باشد. نتیجة پژوهش حاکی از آن است که این پاره‌گفتار‌ها با توجه به بافت پیرامونی و انفصال گفتمانی، ابزاری برای انجام کنش گشته و توجه مترجم را با کارگفت‌های مختلف به پیام اصلی متن هدایت نماید تا ترجمة این آیات به صورت غیر مستقیم از یک آرزوی محال به عامل تحرك و عمل تبدیل شوند.
کلمات راهنما:
آیات قرآن, ترجمه حرف تمنّی لیت, تأثیر بافت بر ترجمه, کنشهای گفتار, انفصال گفتمانیمراجع
القرآن الکریم.
ابن عاشور، محمد طاهر (1984). التحریر و التنویر، الدار التونسیه للنشر.
ابن أثیر، مبارک بن محمد (1367). النهایه فی غریب الحدیث و الأثر، محقق: طناحی، محمود محمد، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
احمد نحله، محمود (2002). آفاق الجدیده فی البحث اللغوی المعاصر، مصر، دار المعرفه الجامعیه.
التفتازانی، سعدالدین (1416). المطول، الطبعه الرابعه، قم، مکتبه الداوری.
یعقوب، امیل بدیع (1988). موسوعه الصرف و النحو، بیروت، دارالعلم للملایین.
احمدی، بابک (1382) ساختار و تأویل متن، تهران، نشر مرکز.
البرزی، پرویز (1386) مبانی زبان‌شناسی متن، تهران، انتشارات امیر کبیر.
جاد الرب، محمود (1413) «نظریه الحقول الدلالیه و المعاجم اللغویه عند العرب»، مجمع اللغه العربیه، ش .71، صص. 258–213.
رستمیان، مرضیه و طباطبایی، سیدکاظم (1390). «بررسی تطبیقی باقت موقعیت برون زبانی از دیدگاه فرث هایمز و لوئیس با سیاق حالیه»، پژوهش‌های میان رشته‌ای قرآن کریم، سال دوم، ش. 1 (29–36).
سلطانی، علی اصغر و تفضلی، بیژن (1378). «تحلیل گفتمان سیاسی رسانه‌ها»، علوم سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم، ش. 42، صص. 65–93.
شعیری، حمیدرضا (1396). تجزیه تحلیل نشانه-معناشناختی گفتمان، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
صفوی، کوروش (1384). درآمدی بر معنی‌شناسی، تهران، سورۀ مهر.
فرکلاف، نورمن (1378). تحلیل انتقادی گفتمان. ترجمۀ فاطمه شایسته پیران و گروهی از مترجمان، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
لاینز، جان (1391). درآمدی بر معناشناسی زبان. ترجمۀ کورش صفوی، تهران، علمی.
يول، جورج (1387). كاربردشناسي زبان. ترجمۀ محمد عموزاده و منوچهر توانگر، تهران، سمت.
يول، جورج (1397). نگاهی به زبان (یک بررسی زبان‌شناختی). ترجمۀ نسرین حیدری، چاپ شانزدهم، تهران، انتشارات سمت.
Austin, J. I. (1975). How to do things with words. Oxford: Clarendon Press.
Brinton, L. J, (2000). The structure of modern English: A linguistic introduction. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
Courtes, J. (1998). L’enonciation comme acte sémiotique, in Nouveaux actes sémiotique, Limoges, PULIM, N 58–59.
Landowski, E. (2004). Passions sans nom. Paris: Puf.
Saeed‚ J. I. (2009). Semantics. (3rd ed). Malden: Wiley-Blackwell.
Searle, J. R. (1969). Speech acts: An essay in the philosophy of language. Cambridge: Cambridge University Press.
Wortham, S. (2007). Methods of discourse analysis. USA: University of Pennsylvania.
Yule, G. (1996). Pragmatics. New York: Oxford University Press.
چاپ‌شده
ارجاع به مقاله
شماره
نوع مقاله
مجوز
Copyright Licensee: Iranian Journal of Translation Studies. This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution–NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0 license).
