روش‌های ترجمۀ مجاز در «مثنوی معنوی»: ارتقاء الگوی لارسِن (1984)

نویسندگان

چکیده

ترجمه با چالش‌های بسیاری مواجه است. ترجمۀ مجاز یکی از این مشکلات است. به ندرت می‌توان زبانی را یافت که آرایۀ مجاز در آن جلوه‌گر نباشد. تحقیق حاضر بر آن است که آرایه مجاز را در دفتر اول مثنوی معنوی مولانا و ترجمۀ انگلیسی آن به قلم مجددی (2004) بررسی و تحلیل کند. در این پژوهش، برای طبقه‌‌بندی و تحلیل روش‌های ترجمۀ مجاز از الگوی لارسون (1984) به عنوان مدل اولیه استفاده شده است. در گام نخست، انواع مجاز و معادل‌های انگلیسی آنها شناسایی شد، سپس روش‌های مورد استفاده در ترجمه هر یک از مجاز‌ها دسته‌بندی و میزان بسامد هر روش تعیین گردید. در نهایت، تلاش شد تا مدل فعلی ارتقاء داده شود. طبق یافته‌های تحقیق، «ترجمۀ تحت‌اللفظی» پربسامدترین و ترجمۀ «مجاز به‌صورت مجاز و افزودن معنا» کم‌بسامدترین روش مورد استفاده بود. علاوه برآن، تحقیق حاضر نشان داد که مدل لارسِن الگوی جامعی نیست، زیرا تمام روش‌های مورد استفاده مترجم را پوشش نداده بود. در تحقیق حاضر، چهار شیوۀ جدید (ترجمۀ تحت‌اللفظی، حذف، تعمیم و ویژه‌سازی) شناسایی و معرفی شد.

کلمات راهنما:

آرایه مجاز, مثنوی معنوی, مولانا, مجددی, الگوی لارسِن (1984)

بیوگرافی نویسندگان

زهره پرواز، دانشگاه اصفهان

دانش­‌آموخته کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده زبان‌­های خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران؛

محمود افروز، دانشگاه اصفهان

استادیار، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده زبان­‌های خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران؛

مراجع

Aaram, Y., Tayebzadeh, A., & Hassani Helm, H. (2016). An investigation into semantic hanjargorizi in respect to different metonymy types in selected poems by Molavi. The international conference of literature and Psychology. Faculty of Literature, the University of Hamadan. Accessed February 9, 2020 from www.academia.edu

Afrouz, M., & Mollanazar, H. (2016). Rendering the Islamic Concepts of the Holy Qur’an: Towards a More Comprehensive Model. Translation Studies Quarterly, 13(52), 61–76.

Afrouz, M. (2017). A Comparative-Interpretative Study of the Role of Native and Non-Native Translators in Preserving National Identity. Journal of Language and Translation Studies, 49(1), 41–55.

Afrouz, M. (2019). How Different Muslim Translators Render the Holy Qur’an into English? The Case Study of Sunni, Shia and “neither Sunni nor Shia” Translators. SKASE Journal of Translation and Interpretation, 12(1), 1–14.

Afrouz, M. (2020). Assessing equivalents selected by translators’ of ‘The Blind Owl’ based on componential analysis and semantic load of the words proposing a new analytical model based on data analysis. Journal of Language Research, 12 (37), 9–37. doi: 10.22051/jlr.2020.30075.1830

Afrouz, M, & Shahi, M. (2020). Translation after Wittgenstein. Perspectives, 28(1), 159–161.

Afrouz, M. (2021a). Boosting Carmen Valero Garcés (1994) model through exploring contemporary English translations of Hedayat’s surrealistic masterpiece. Contemporary Persian Literature, 10(2), 51–74. doi: 10.30465/copl.2021.6146

Afrouz, M. (2021b). Self-edition hypothesis: The case of multiple self-edited versions of modern literary texts. FORUM, 19(1), 1–23.

Al-Salem, R. (2008). Translation of Metonymy in the Holy Quran: A Comparative, Analytical Study. Unpublished doctoral dissertation. King Saud University, Saudi Arabia.

Guan, J. (2009). The Cognitive Nature of Metonymy and Its Implications for English Vocabulary Teaching. English Language Teaching, 2(4), 179–183.

Kamei, S.-i. & T. Wakao (1992). Metonymy: reassessment, survey of acceptability, and its treatment in a machine translation system. Paper presented at the Proceedings of the 30th annual meeting on Association for Computational Linguistics.

Lakoff, G. and M. Johnson (2003). Metaphors we live by. Chicago: The University of Chicago Press.

Larson, M. L. (1984). Meaning-based translation: A guide to cross-language equivalence. Lanham: University press of America.

Mojaddedi, J. (2004). The Masnavi: Book one. Oxford world's classics: Oxford University Press, USA.

Molavi, M. J. M. B. (n.d.). The First Book of the Masnavi. Accessed January 12, 2020 from www.torbatjam.com

Shamisa, C., & Anvari, H. (1993). Maani va Bayan. Tehran: Payame Noor.

Zheng, H. (2014). On Metonymy and Its Translation. World Journal of English Language 4(4), 28.

Downloads

چاپ‌شده

2021-10-03

ارجاع به مقاله

پرواز ز., & افروز م. (2021). روش‌های ترجمۀ مجاز در «مثنوی معنوی»: ارتقاء الگوی لارسِن (1984). فصلنامه مطالعات ترجمه ایران, 19(75), 6–21. Retrieved از https://journal.translationstudies.ir/ts/article/view/909

شماره

نوع مقاله

مقاله علمی-پژوهشی

DOR