تحلیلی منظورشناختی بر ترجمۀ گفتمان‌نماهای توالی قرآن در پیکره‌های موازی

بررسی دو ترجمۀ فارسی

نویسندگان

چکیده

این مطالعه به تحلیل و کشف رویکردهای منظور‌شناختی در ترجمة گفتمان‌نماهای توالی اذ و اذا در دو ترجمة فارسی قرآن کریم پرداخته ‌است. از لحاظ نظری، این مطالعه بر اساس نظریه‌های انسجام و معادل‌های ترجمه انجام شده ‌است. در تحلیل داده‌های موازی نیز از یک فهرست گفتمان‌نما استفاده گردید. یافته‌های مطالعه نشان‌داد که مترجمان این گفتمان‌نماها را به شکل‌های مختلفی ترجمه کرده‌اند. تحلیل پیکره‌های موازی به زبان فارسی نشان‌داد که ترجمه این گفتمان‌نماهای قرآنی به شکلی خلاقانه و بدیع با استفاده از گفتمان‌نماهای چهارگانة توالی، تقابلی، تفصیلی، استنباطی و ترکیب آن‌ها انجام شده ‌است. علاوه‌براین، از شکل امری افعال، قیود زمان و حالت، ساختارهای شرطی و دگرنویسی استفاده شده ‌است. تحلیل این یافته‌ها نشان دهندة رویکردی خلاق، انعطاف‌پذیر، و بدیع از نظر ساختاری، معنایی، و منظورشناختی در آفرینش گفتمان در ترجمه است. از آنجا که بعضی از این معادل‌ها در فرهنگ لغات عربی-فارسی ارائه نشده و در کتب دستور زبان عربی نیز به آن‌ها پرداخته نشده است، پیشنهاد می‌گردد تا محققان، دانشمندان، مدرسان و تهیه‌کنندگان مطالب درسی در آموزش، فرهنگ نگاری، و تهیه مطالب درسی رویکردی منظورشناختی اتخاذ نموده و رویکردهای خود در این حوزه‌ها را بر اساس یافته‌ها در گسترة تحقیقات پیکره‌های موازی اصلاح نمایند.

کلمات راهنما:

قرآن, گفتمان‌نماهای توالی, پیکره‌های موازی

بیوگرافی نویسنده

علی‌محمد محمدی، دانشگاه اراک

استادیار، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده ادبیات و زبان‌ها، دانشگاه اراک، اراک، ایران؛

مراجع

Afrouz, M., & Mollanazar, H. (2018). A Comparative Study of the Holy Qur’ān’s English Translations by Muhammad Ali and Shakir. Translation Studies Quarterly, 16(61), 51–68.

Aijmir, K. (2002). English discourse particles. Evidence from a corpus. Amsterdam: Johan Benjamins.

Alizadeh, A. (2015). A Syntactic Analysis of English Translations of the Qur’an. Translation Studies Quarterly, 12(46), 42–57.

Ayatollahy, H. (2006). Hermeneutic Considerations in Translating Religious Texts. Translation Studies Quarterly, 4(15), 35–53.

Cartoni, L & Zuferry, S. (2013). Annotating the Meaning of Discourse Connectives by Looking at their Translation: The Translation Spotting, Dialogue and Discourse, 4(8), 65–86.

Chesterman, A. (2016). Memes of translation, Amsterdam: John Benjamins.

Crible, L. Abuczki, A. Burksaitiene, N. Furko, P. & Nedoluzhko, A. (2019). Functions and translations of discourse markers in TED talks: a parallel corpus study of underspecification in five languages. Journal of Pragmatics, 4(142), 139–155.

Davoudi, E., & Yeganeh, M. (2010). Semantic Collocations in the Holy Qur’ān and their Translations. Translation Studies Quarterly, 8(30), 32–48.

Egg, M. & Redeker, G. (2008). Underspecified discourse representation. Available: https://www.researchgate.net/publication.

Frank-Job, B. (2006). A Dynamic-interactional approach to aiscourse markers. In K. Fischer (Ed), Approaches to discourse particles (pp. 359–375). Oxford: Elsevier.

Frisson, S. & Pickering, M. (2001). Obtaining a figurative interpretation of a word: support for underspecification. Metaphor and Symbol, 16(4), 149–171.

Frisson, S. (2009). Semantic underspecification in language processing. Language and Linguistics Compass, 3(1), 111–127.

Furko, P. (2014). Perspectives on the Translation of Discourse Markers. Acta Universitatis Sapientiae, Philologica, 6(2), 181–196.

Ghazizadeh, K. (2015). Evaluating Translations of the Holy Qur’an. Translation Studies Quarterly, 12(47), 36–50.

Hoek, J. & Zufferey, S. (2015). Factors Influencing the Implicitation of Discourse Relations across Languages. Retrieved from: https://www.researchgate.net/publication/269105580

Hoek, J., Zufferey, S., Evers-Vermeul, J., & Sanders, T. (2017). Cognitive complexity and the linguistic marking of coherence relations: A parallel corpus study. Journal of Pragmatics, 121, 113–131.

Hyland, K. (2005). Metadiscourse: Exploring Interaction in Writing. London: Continuum.

Karimi, M. (2018). Discourse Differences in the Theories of Untranslatability of the Holy Qur’ān. Translation Studies Quarterly, 16(61), 21–34.

Maleki, A. (2017). The Quran, Translation. Tehran: Setareh Sabz.

Manafi Anari, S. (2003). Chimerical Idea of Total Equivalence in Translating the Word of Allah. Translation Studies Quarterly, 1(3), 41–60.

Manafi Anari, S. (2003). Accuracy, Clarity and Naturalness in Translation of Religious Texts. Translation Studies Quarterly, 2(5), 13–24.

Mansouri, M. (2010). An Investigation of Word Order in Persian and English Translations of the Holy Qur’ān. Translation Studies Quarterly, 8(30), 41–58.

Mansouri, M. (2015). A Study of the Translation of Passive Voice in Persian Translations of the Holy Qur’an. Translation Studies Quarterly, 12(47), 14–28.

Mohammadi, A. M. & Dehghan, R. (2020). An Analysis of Discourse Markers in Translation Criticism: Introducing a Discourse Monitoring Model in the Iranian Context. Translation Studies Quarterly, 18(69), 7–24.

Mohammadi, A. M. (2021). An Analysis of the Underspecifications of “AND” in Parallel Corpora. Journal of Foreign Language Research, 11 (1), 67–80.

Mollanazar, H., & Mohaqeq, S. M. (2005). The Holy Qur’an: Translation and Ideological Presuppositions. Translation Studies Quarterly, 3(11), 22–34.

Mosaffa, A. (2008). The Role of Ideology in Quranic Translations. Translation Studies Quarterly, 6(22), 16–31.

Movahhedian, M., & Yazdani, M. (2020). Extended Metaphor in the Glorious Qur’an Through Translation. Translation Studies Quarterly, 18(69), 43–60.

Najafi, A. (2009). Transformation of Cohesive Tools and Explicitation in English Translations (A Case Study of surah Yusuf). Translation Studies Quarterly, 6(24), 16–29.

Poshtdar, A. M. (2008). Strategies Adopted in Translating Quranic Single Words. Translation Studies Quarterly, 6(22), 31–46.

Redeker, G. (2006). Discourse markers as attentional cues. In K. Fischer (Ed), Approaches to discourse particles (pp. 339–357). Amsterdam: Elsevier.

Safavi, M. R. (2008). The Quran, Translation. Qom: Abnoos.

Schiffrin, D. (2006). Revisiting and. In K. Fischer (Ed), Approaches to discourse particles (pp. 315–339). Amsterdam: Elsevier.

Spooren, W. (1997). The processing of underspecified coherence relations. Discourse Processes, 24, 149–168.

Zufferey, S. (2017). Discourse Connectives across Languages: their explicit or implicit translation, Languages in Contrast, 16(2), 264–279.

Downloads

چاپ‌شده

2022-07-21

ارجاع به مقاله

محمدی ع. (2022). تحلیلی منظورشناختی بر ترجمۀ گفتمان‌نماهای توالی قرآن در پیکره‌های موازی: بررسی دو ترجمۀ فارسی. فصلنامه مطالعات ترجمه ایران, 20(78), 42–59. Retrieved از https://journal.translationstudies.ir/ts/article/view/977

شماره

نوع مقاله

مقاله علمی-پژوهشی

DOR