شرایط پساانسانی و کنشگری سیال ترجمانی
چکیده
مقالۀ مفهومی حاضر، کنشگری را در حوزۀ مطالعات ترجمه، با بهره‌گیری از مفهوم رئالیسم کنش‌گرایانه (کارن باراد، 2007) و طبقه بندی ارائه شده توسط فرانچسکا فرراندو (2019) از مفهوم پساانسانگرایی فلسفی، مورد مطالعه قرار می‌دهد. این پژوهش، با مطالعۀ انکساری آراء این دو نظریه‌پرداز، یکی از حوزۀ فیزیک کوانتوم و دیگری از حوزۀ فلسفه، به توضیح مفهوم کنشگری ترجملنی می‌پردازد. درک سنتی یا همان نیوتونی-دکارتی ما از مفهوم ماده بر این باور استوار است که انسان‌ها کنش‌گرانی فعال و خودمختار هستند، درحالی‌که ماده موجودیتی منفعل دارد و تحرک آن به یک نیروی انسانی خارجی وابستگی دارد. در حدود این چهارچوب فکری، موجودیت‌های غیرانسانی از مباحث مرتبط با کنشگری حذف می‌شوند. این درک اومانیستی از مفهوم کنشگری، جدایی را مشخصۀ ذاتی هستی جهان می‌پندارد. از سوی دیگر، درک پساانسان‌گرایانه از مفهوم کنشگری، «من فکر می‌کنمِ» دکارتی و دوقطبیِ هستی‌شناختیِ پنهان در آن را به بوتۀ نقد می‌کشد و مقدمات شکل‌گیری کنش‌گری‌ای از جنس «شدن»، به‌جای «بودن»، را فراهم می‌کند که بر هستی‌شناسی‌ای پیوندی و بر شکل‌گیری متقابل یک کنشگری درهم‌تنیده تأکید می‌ورزد. بااین‌حساب، کنشگری ترجمانی پساانسان‌گرایانه قدمی فراتر از به‌رسمیت شناختن روابط انسان-غیرانسان و یا مجموع شدنشان گذاشته و مدعی است که ماده دیگر موجودیتی جدا و مستقل از انسان نیست و خود انسان هم دیگر مفهومی بسته و متصلب نیست. این تفاوت‌ها نیستند که از اهمیت برخوردارند، بلکه چگونگی شکل‌گیری و بازشکل‌گیری آن‌هاست که حائز اهمیت است؛ بدین معنا که بر اساس کنشگری ترجمانی پساانسان‌گرایانه که مبتنی بر رئالیسم کنش‌گرایانه است، پرسش‌هایی با محوریت «چه‌کسی» و «چه‌چیزی» دیگر منفک از پرسش‌هایی نیستند که «چگونگی» را می‌جویند.
کلمات راهنما:
پساانسانگرایی، پساانسان‌محوری، پسادوقطبی‌گرایی، رئالیسم کنش‌گرایانه، کنشگری ترجمانیمراجع
Andrews J., G., & Duff, C. (2019). Matter beginning to matter: On posthumanist understandings of the vital emergence of health. Social Science & Medicine, 226, 123–134.
Barad, K. (2007). Meeting the Universe Halfway: Quantum Physics and the Entanglement of Matter an Meaning. Durham, USA: Duke University Press.
Barad, K., & Kleinman, A. (2012). Intra-actions. Mousse, 34, 76–81.
Birlik, N. (2022). A reconsideration of subjectivity? Lacan’s response to posthumanism. In Z. Antakyalıoğlu (Ed.), Post-theories in literary and cultural studies (pp. 65–74). Pensylvania: Lexington Books.
Bozalek, V., & Fullagar, S. (2021). Agential cut. In K. Murris (Ed.), A Glossary for doing postqualitative, new Materialist and critical posthumanist research across disciplines (pp. 30–32). London: Routledge.
Braidotti, R. (2013). The posthuman. New York: John Wiley & Sons.
Braidotti, R., & Hlavajova, M. (Eds.). (2018). The posthuman glossary. London: Bloomsbury Academic.
Ferrando, F. (2019). Philosophical posthumanism. London: Bloomsbury Publishing.
Haraway, D. J. (2004). The Haraway reader. London: Routledge.
Latour, B. (2005). Reassembling the social: An introduction to actor-network-theory. Oxford: Oxford University Press.
Olohan, M. (2011). Translators and translation technology: The dance of agency. Translation Studies, 4(3), 1–23.
Pickering, A. (1993). The Mangle of practice: Agency and emergence in the sociology of science. American Journal of Sociology, 99(3), 559–589.
Downloads
چاپ‌شده
Versions
- 2023-02-17 (4)
- 2023-02-17 (3)
- 2023-02-17 (2)
- 2023-01-23 (1)
ارجاع به مقاله
شماره
نوع مقاله
DOR
مجوز
Copyright Licensee: Iranian Journal of Translation Studies. This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution–NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0 license).
