ادبیات پایداری، ترجمه و گفتمان ادبیات متعهد
چکیده
هرگاه سخن از ادبیات پایداری می‌رود چیزی که بیش از همه به ذهن می‌آید ادبیات جنگ است و به‌ویژه در ایران ادبیات دفاع مقدس، اما واقعیت این است که عنصر پایداری در ادبیات پایداری می‌تواند پایداری در مقابل هر شکلی از سرکوب و ستم باشد، پایداری در مقابل سلطه فرهنگی غرب، در مقابل اشکال مختلف حکومت‌های استبدادی، حکومت‌های تمامیت‌خواه و قدرت‌های امپریالیستی و همچنین پایداری در مقابل هر شکلی از تبعیض نژادی، طبقاتی و جنسیتی. در تمامی این انواع پایداری یک پیش‌فرض بنیادی وجود دارد و آن اینکه ادبیات وظیفه و تعهد و رسالتی بر عهده دارد. مقاله حاضر می‌کوشد تا با رویکردی تاریخی نشان دهد که آن‌چه که امروزه به ادبیات پایداری موسوم است ریشه در گفتمانی ترجمه‌ای و وارداتی به نام گفتمان ادبیات متعهد دارد که برخی از پیش‌فرض‌های خود را از رئالیسم سوسیالیستی مورد حمایت حزب توده و سپس مفهوم ادبیات ملتزم نزد اگزیستانسیالیست‌ها گرفته است. به عبارت دیگر، مقالۀ حاضر می‌کوشد تا با بررسی اسناد و زمینه تاریخی و با تکیه بر نقش ترجمه و مترجمان ریشه‌های تاریخی گفتمان ادبیات متعهد را که سرچشمه ادبیات پایداری در ایران است بکاود.
کلمات راهنما:
ادبیات پایداری, حزب توده, ادبیات متعهد, رئالیسم سوسیالیستیمراجع
بروجردی، م. (1387). روشنفکران ایرانی و غرب: سرگذشت نافرجام بومی‌‌گرایی (ج.شیرازی، مترجم). تهران: نشر و پژوهش فرزان روز.
ترابی، ض. (1389). آشنایی با ادبیات مقاومت جهان. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
خسروپناه، م.ح. (1389). سرآغاز رئالیسم سوسیالیستی در ایران. فصلنامه فرهنگ، ادب و تاریخ زنده رود،52، 199–228.
رضوان. ه. (1390). نگاهی به ریشه‌های ادبیات مقاومت (مطالعه موردی شعر مقاومت در صدر اسلام). فصلنامه زبان و ادب فارسی. 3(6). 159–178.
روزبه، م. (1388). ادبیات معاصر ایران. تهران: نشر روزگار.
سارتر، ژ. پ. (1340). رئالیسم در ادبیات و هنر: گفتگوی کلارته با ژان پل سارتر (ه. طاهری، مترجم). تهران: پیام.
سید حسینی، ر. (1387). مکتب‌‌های ادبی (جلد اول). تهران: مؤسسۀ انتشارات نگاه.
لنگرودی، ش. (1377). تاریخ تحلیلی شعر نو (جلد دوم). تهران: نشر مرکز.
محسنی، نیا. ن. (1388). مبانی ادبیات مقاومت معاصر ایران و عرب. نشریه ادبیات پایداری. 1(1). 143–158.
معصومی همدانی، ح. (1388). «گزارشی از نشست نقد و بررسی کتاب ادبیات چیست». پایگاه اطلاع‌رسانی شهر کتاب. برگرفته از http://www.bookcity.org/detail/236/root/meetings
ملکشاهی، م.، خزاعی‌فر، ع. (1400). روایت اگزیستانسیالیسم سارتر در ایران با تکیه بر نقش ترجمه و مترجمان. تهران: کتاب بهار.
ملکشاهی، م.، خزاعی‌فر،ع. (1396). رویکردی نو از طریق ترجمه برای تحلیل تاریخی انتقال گفتمان‌ها و نظریه‌ها. مطالعات زبان و ترجمه، 50(4)، 1–24.
نوذر (1332). بی.نا. ماهنامه ادبی و هنری شیوه، شماره 2.
Gheissari, A. (1988). Iranian intellectuals in the 20th century. Austin: University of Texas Press.
Harlow, B. (1987). Resistance literature (p. xv). New York: Methuen.
Katouzian, H. (2003). Khalil Maleki: The odd intellectual out. In. N. Nabavi (Ed.) Intellectual trends in 20th century Iran: A critical survey (pp. 24–52). Gainesville: University Press of Florida.
Khademnabi, M.M. (2010). Translation, Historicism, Ideology: A Study of the Translations Produced by Committed Translators between 1953 and 1978.
Mirsepassi, A. (2003). Intellectual discourse and the politics of modernization: Negotiating modernity in Iran. Cambridge: Cambridge University Press.
Robyns, C. (1994). Translation and discursive identity. Poetics Today, 15(3), 405–428.
Rundle, C. (2012). Translation as an approach to history. Translation Studies, 5(2), 232–240.
Said, E. W. (1983). The world, the text, and the critic. Cambrigde and Massachusetts: Harvard University Press.
Susam-Sarajeva, Ş. (2006). Theories on the move: Translation's role in the travels of literary theories. Amsterdam: Rodopi.
Talattof, K. (1996). Ideology of representation: Episodic literary movements in modern Persian literature. University of Michigan.
Downloads
چاپ‌شده
ارجاع به مقاله
شماره
نوع مقاله
DOR
مجوز
Copyright Licensee: Iranian Journal of Translation Studies. This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution–NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0 license).
