نگاهی گذرا به نظام نابسامان آموزش ترجمه در برخی از دانشگاه‌های ایران

چکیده

امروزه ترجمه نقش مهمی در تعاملات انسانی ایفا می‌كند. به باور بسیاری از ترجمه‌پژوهان، مترجم سفیر فرهنگی و ترجمه، گذار میان فرهنگ‌هاست. افكار، دیدگاه‌ها و آراء فلسفی از طریق ترجمه به دیگر زبان‌ها راه می‌یابند. در كشورهایی نظیر ایران، نیاز مبرمی به انتقال دانش و فرهنگ سایر ملل احساس می‌شود. این انتقال دانش به لطف وجود مترجمان مجرب امكان‌پذیر می‌گردد؛ مترجمانی كه تحصیلات دانشگاهی را گذرانده و دانش و تخصص لازم را اندوخته باشند. با وجود این، بسیاری از ترجمه‌هایی كه افراد به اصطلاح مترجم به دست می‌دهند كیفیت بسیار پایینی دارند. به رغم وجود این كمبودها و كاستی‌ها، تاكنون هیچ پژوهش مدونی برای بررسی برنامه‌های درسی و دوره‌های آموزشی مترجمی زبان انگلیسی در دانشگاه‌های ایران صورت نگرفته است. در این نوشتار، وضعیت فعلی آموزش ترجمه در دانشگاه‌های ایران را از این ابعاد مورد بررسی قرار خواهیم داد: چند و چون آموزش ترجمه در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، نقطه‌ضعف‌های عمدۀ شیوه‌های آموزشی كنونی و لزوم بازنگری در نظام آموزش ترجمه در دانشگاه‌های ایران. گذشته از این، در این نوشتار كوشیده‌ایم تا راهكارهایی برای اصلاح نظام ناكارآمد آموزش ترجمه در دانشگاه‌های ایران به دست دهیم. داده‌های ارائه شده در این نوشتار مبتنی بر مصاحبه‌ها و مشاهداتی است كه در دانشگاه‌های فردوسی مشهد، امام رضا (ع) و شیخ بهایی اصفهان صورت گرفته است. نتایج به دست آمده حاكی از آن است كه برنامه‌های درسی و دوره‌های آموزشی مترجمی زبان انگلیسی در دانشگاه‌های ایران می‌باید مورد بازنگری واقع شود.