راهکارهای مترجمان بومی و غیربومی در ترجمۀ «حروف ربط مکرر چندمعنایی»‌‌(پلی‌سیندتن): مطالعه‌ای موردی روی ترجمه‌های قرآن کریم

چکیده

در زبان عربی «فَ» و «وَ» پرکاربردترین حروف ربط هستند و در اکثر موارد آرایۀ ادبی پلی‌سیندتن یا «حروف ربط مکرر چندمعنایی» را شکل می‌دهند. از آن جایی که در زبان انگلیسی هیچ معادل دقیقی که تمام نقش‌های «فَ» را داشته باشد، وجود ندارد، معمولاً آرایه‌ای را که به وسیلۀ تکرار حرف ربط «فَ» شکل گرفته باشد، نمی‌توان در ترجمه حفظ کرد. اما نقش‌های حرف ربط «وَ» و معادل انگلیسی آن یعنی “and”در بیشتر موارد (10 نقش از مجموع 16 نقش) منطبق هستند و غالباً می‌توان آنها را در ترجمه برگرداند. در مطالعۀ حاضر، آیاتی از قرآن کریم که دارای این آرایۀ ادبی هستند انتخاب شد و با چهار ترجمۀ انگلیسی (دو مترجم عرب و دو مترجم انگلیسی) مقایسه شدند. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد مترجمان عرب (محمد شاکر و طلال ایتانی) به متن اصلی وفادارتر بوده‌اند، چون احتمالاً از گرایش زبان عربی به استفاده زیاد از آرایۀ ادبی پلی‌سیندتن آگاه بوده‌اند. از طرف دیگر مترجمان انگلیسی زبان (پیکتال و آربری) با اعتقاد به طبیعی بودن متن ترجمه، از میان سه روش حفظ، تغییر حرف ربط و حذف، در ترجمۀ قرآن بیشتر به روش تغییر حرف ربط گرایش داشته‌اند.