ناترجمه‌ها و انگاره‌های شناختی در ترجمه‌های قرآنی بر اساس فضاهای زبانی

چکیده

هرچند فرایند ترجمه ماهیتاً خود شناختی است، تحلیل ترجمه براساس زبانشناسی شناختی حوزه­ای جدید محسوب مي­شود. در ترجمه­های قرآنی ابعاد زیادی می­توان یافت که مترجمان به متن افزوده­اند و بر اساس بسیاری از نظریات مبتنی بر تعادل در ترجمه قابل تحلیل نیستند. این ابعاد ناترجمه­ای در قالب زبانشناسی شناخته و ابزارهای آن قابل­تحلیل هستند و نمایی متفاوت از آنها را به­دست می­دهند. فضاهای­زبانی و ساخت داخلی آنها یعنی انگاره­ها می­توانند این داده­ها را از زاویه­ای جدید بررسی نمایند و علت حضور آنها در متن را علی­رغم گستردگی و تنوع آنها توجیه نمایند و حتی عناصر احتمالی را پیش­بینی نمایند که در متن ظهور خواهند کرد. در قالب فضاهای­زبانی و ساخت داخلی آنها یعنی انگاره­ها راهبرد مترجمان در افزودن مطالب نامتنی فعال­سازی ابعاد مختلف یک انگاره یا انگاره­های مرتبط محسوب مي­شود. مقایسه ترجمه­های مختلف در این تحقیق نشان می­دهد که این ابعاد از انگاره­ها گرفته می­شوند و مترجمان همه در یک فضای زبانی قرار داشته و هر کدام به دلایلی ابعادی از انگاره یا انگاره­های مرتبط را فعال کرده­اند که در متن اصلی موجود نیست.